از کلیدهای اتوماتیک کمپکت جهت حفاظت مدارها و دستگاه ها در برابر جریان های اتصال کوتاه و اضافه بار استفاده می شود. منظور از حفاظت اضافه بار در کلیدها، کلیدهایی است که قابلیت تنظیم رله حرارتی جهت تنظیم اضافه بار را دارا هستند.
هم چنین از این کلیدها به منظور پیش گیری از برق گرفتگی در صورت اتصال کوتاه بین فاز با بدنه هادی یا ارت (PE) و یا هادی حفاظتی – خنثی (PEN)، استفاده می شود.
کلیدهای مغناطیسی (کنتاکتورها)
از این دسته از از کلیدها به منظور قطع و وصل، کنترل، فرمان مدار و … با توجه به نوع مصرف کننده بهره گرفته می شود.
به منظور آشنایی بیشتر با انواع و ویژگی های کنتاکتورهای اشنایدر الکتریک این جا کلیک کنید.
جهت حفاظت در برابر اضافه بار می توان از کنتاکتور به همراه رله حرارتی استفاده کرد. جهت حفاظت در برابر اتصال کوتاه نیز باید همراه کنتاکتور در طرف ورودی (تغذیه) آن از فیوز یا کلیدهای خودکار استفاده نمود.
همراه کنتاکتور می توان از انواع رله ها مانند رله های کنترل ولتاژ (Overvoltage یا Undervoltage)، رله کنترل فاز و سایر رله های کمکی استفاده کرد.
مدار حفاظت موتورهای الکتریکی
به منظور حفاظت موتورهای الکتریکی در مدار به ترتیب از تجهیزات زیر استفاده می شود:
۱- کلید جدا کننده زیر بار مثل کلید گردان
۲- جهت حفاظت اتصال کوتاه نیز از فیوز استفاده می شود که این فیوز بر اساس جریان نامی موتور طراحی می شود و به روش راه اندازی موتور الکتریکی بستگی ندارد. ( می توان کلید-فیوز را جای گزین کلید گردان و فیوز نمود.)
۳- کنتاکتور جهت قطع و وصل و کنترل موتور
۴- از رله حرارتی که به کنتاکتور وصل می شود، به منظور حفاظت در برابر اضافه بار استفاده می شود.
۵- رله کنترل فاز
رله حرارتی – مغناطیسی (کلید موتوری)
جای گزین کلید هوایی اشنایدر جدا کننده زیر بار، فیوز و رله حرارتی می توان از کلیدی که همه ویژگی های این قطعات را در خود دارد به نام کلید محافظ موتوری استفاده کرد که این کلید قابلیت تنظیم دارد.
این رله ترکیبی از دو رله حرارتی و مغناطیسی است و مدار را در مقابل اضافه بار و اتصال کوتاه حفاظت می کند. برای عملکرد این رله معمولاً آن را روی جریان معینی تنظیم می کنند (۱٫۵ تا ۱٫۸ برابر جریان نامی)، زمانی که جریان از حد تنظیم شده بیشتر شود عضو حرارتی عمل کرده و مدار را قطع می کند. همچنین پخش مغناطیس این رله در برابر اتصال کوتاه، به سرعت عمل نموده، مدار را قطع می کند.
کلید حرارتی مغناطیسی یا کلید محافظ موتوری، موتور را در برابر دو جریان محافظت می کند:
جریان حرارتی: جریان حرارتی جریانی است که در شرایط اضافه بار (اعمال بار اضافه به موتور) که موتور جریان بیشتری می کشد و شروع به داغ شدن می کند، به وجود می آید.
جریان مغناطیسی: جریانی است که در شرایط اتصال کوتاه بین دو فاز یا اتصال بدنه و فاز و یا اتصال فاز و نول به وجود می آید. این جریان هم موجب داغ شدن موتور می شود.
رله حرارتی یا بی متال
رله حرارتی یا بی متال جهت حفاظت مدارها در برابر اضافه بار (به ویژه موتورها) به کار می رود. بی متال از دو فلز غیر همجنس متصل به هم تشکیل می شود که این دو فلز در مقابل حرارت ناشی از بار اضافی لحظه ای، تغییر شکل داده و باعث قطع مدار می شوند.
رله حرارتی سه فاز معمولاً دارای سه کنتاکت قدرت برای عبور جریان اصلی به مصرف کننده و دو کنتاکت فرمان است. کنتاکت فرمان بسته که با اعداد ۹۶-۹۵ نام گذاری می شود، وظیفه قطع مدار فرمان در اضافه بار را به عهده دارد و کنتاکت فرمان باز که با اعداد ۹۸-۹۷ نشان داده می شود، جهت صدور آلارم و مطلع نمودن اپراتور از قطع شدن بی متال به کار می رود.
بی متال ها قابلیت کار در جریان های مختلف را دارند و جریان مجاز عبوری از این تجهیزات را می توان با پیچ تنظیمی که بر روی آنها تعبیه شده است تغییر داد.
در شرایطی که بی متال برای حفاظت موتور به کار رود، جریان آن، بر روی جریان نامی موتور تنظیم می شود. بی متال، توانایی محافظت موتور را در مقابل اضافه بار داراست.
روش اتصال در حالت تک فاز
نحوه اتصال کنتاکت های قدرت بی متال در شبکه تک فاز و سه فاز در شکل زیر نشان داده شده است.
روش اتصال در حالت سه فاز
یک قطع کننده حرارتی مناسب باید دارای شرایط زیر باشد:
۱- در بار نامی نباید باعث قطع مدار شود.
۲- اگر جریان نامی عبوری به اندازه ۵% بیشتر از مقدار جریان تنظیم شده روی بی متال باشد، بی متال معمولاً در زمانی بیشتر از ۲ ساعت مدار را قطع می کند.
۳- اگر جریان عبوری به اندازه ۲۰% بیشتر از جریان تنظیم شده روی بی متال باشد، بی متال معمولاً در مدت زمانی کمتر از ۲ ساعت مدار را قطع خواهد کرد.
۴- اگر جریان عبوری بیشتر از ۵۰% جریان تنظیم شده روی بی متال باشد، بی متال باید در مدت زمانی کمتر از ۲ دقیقه مدار را قطع کند.
اگر بی متال در مسیر جریان فازی کلید اتوماتیک اشنایدر موتور قرار بگیرد، باید جریان بی متال را بر روی جریان فاز موتور تنظیم کرد.
رله مغناطیسی
این رله برای حفاظت ماشین های الکتریکی در مقابل اتصال کوتاه استفاده می شود. رله مغناطیسی تشکیل شده است از یک هسته آهنی ثابت و یک هسته متحرک و یک بوبین است.
در صورتی که اتصال کوتاهی در مدار رخ دهد، جریان عبوری از بوبین افزایش یافته باع می شود هسته متحرک به هسته ثابت متصل شود و کنتاکت های بسته رله باز شده، در مدت زمان کوتاهی مدار قطع گردد.
- ۰۱/۰۳/۱۱