مالیات بر مسکن چیست؟

آشنایی با مالیات بر مسکن

پولی که طبق قانون توسط افراد جامعه به دولت پرداخت می شود مالیات نام دارد. هدف از پرداخت مالیات تامین مخارج عمومی جامعه است. در واقع مالیات یک نوع هزینه اجتماعی تعریف می شود که ملت موظفند برای بهره‌ بردن از امکانات و منابع کشوری که در آن ساکن هستند، آن را پرداخت نمایند. از انواع مالیات می توان به مالیات بر درآمد مشاغل، مالیات بر مصرف، مالیات بر درآمد کشاورزی، مالیات بر دارایی و … اشاره کرد.

انواع مالیات بر مسکن در ایران

مالیات بر مسکن یک نوع از مالیات است که پرداخت آن به صنف ساختمانی مربوط می شود. پرداخت این نوع از مالیات اجتناب ناپذیر بوده و دارای انواع متفاوتی است.

انواع مالیات بر مسکن،

مالیات بر اجاره املاک مسکونی،

مالیات ساخت و ساز و فروش ملک،

مالیات نقل و انتقال املاک،

مالیات بر مسکن های خالی،

هدف از اجرای سیاست مالیات بر عایدی مسکن چیست؟

ابتدا هدف از اعمال سیاست مالیات بر عایدی مسکن را بررسی و پیامدهای دریافت مالیات بر عایدی سرمایه را واکاوی می‌کنیم: باید توجه داشت اجرای قانون مالیات بر عایدی مسکن اجاره نشینان و قشرضعیف جامعه را تحت فشار قرار می‌دهد. زیرا در نهایت مالک اجاره بها را افزایش می‌دهد تا درصدهای مالیاتی خود را پوشش دهد و مالیات بر عایدی سرمایه را به این نحو بپردازد. بدیهی است اعمال مالیات در یک صنعت برای آن حوزه مفید است و کشورهای توسعه‌یافته از این ابزار تامین مالی برای رشد و توسعه بازار کشور خود استفاده می‌کنند. منتها نکته مورد توجه این است که شرایط اقتصادی و بازار مسکن ایران متفاوت است و ساختارهای اقتصادی ما هرگونه کاهش یا افزایش مالیات را نمی‌پذیرد و شاید اعمال این سیاست ها نتیجه معکوس دهد.

از طرفی در بازار آزاد و شفاف اعمال چنین قوانینی مانند مالیات بر عایدی سرمایه ثمربخش است. منتها در بازاری همچون بازار مسکن ایران ، نمی‌توان به فعالیت شفاف بنگاه‌های اقتصادی یا حتی مالکانی که واحدهای خود را به صورت اجاره واگذار می‌کنند دلخوش بود و رانت‌ها و فسادهایی در پشت پرده سیستم اجاره‌داری رخ خواهد داد.

مالیات بر اجاره املاک مسکونی

اجاره املاک مسکونی از مواردی است که شامل پرداخت مالیات شده و به دو دسته تقسیم بندی می شود:

مالیات اجاره دست اول

مالیات اجاره دست دوم

تفاوت سوداگر و توسعه‌گر

اما سوال مهمی پیش می‌آید که تفاوت سوداگر با توسعه‌گر چگونه مشخص می‌شود و چه‌طور باید شفاف‌سازی کرد؟ نمی‌توان به نسبت زمان انجام معاملات، سوداگر را از انبوه ساز تشخیص داد. باید این احتمال را در نظر گرفت که توسعه‌گرها و انبوه‌سازان نیز دربازه‌های زمانی کوتاه ساخت‌وساز انجام می‌دهند و با این اوصاف در شرایط تنبیهی که برای مقابله برای سوداگران در نظر گرفته می‌­شود، جای می‌گیرند.

بسیاری از کارشناسان بر این باورند اعمال چنین قانونی در شرایط فعلی، به عنوان یک سیاست بازدارنده درامر تولید و خرید خانه و فروش ملک است. از طرفی هرگونه هزینه اضافی که به تولید کننده یا مالک تحمیل شود، متضررمصرف کننده نهایی است که در بسیاری از موارد مستاجران هستند.

مالیات نقل و انتقال املاک

مالیات نقل و انتقال املاک به چند نوع تقسیم بندی می شود که در ادامه به شرح آن ها می پردازیم.

انواع مالیات نقل و انتقال:

مالیات نقل و انتقال املاک

مالیات بر درآمد حاصل از ساخت و فروش املاک (نوساز)

مالیات بر درآمد رضایت مالک یا حق مالکانه

مالیات انتقال حق واگذاری یا سرقفلی

مالیات نقل و انتقال املاک چیست؟

این نوع از مالیات طبق میزان ارزش معاملاتی ملک به اضافۀ نرخ پنج درصد مشمول پرداخت مالیات نقل و انتقال املاک می شود.

موارد زیر شامل مالیات بر نقل و انتقال املاک می ‌شود:

مساحت عرصه

مساحت بنا

قدمت بنا یا سال ساخت ملک

نوع اسکلت بنا ( فلزی یا بتنی)

تأسیسات و تجهیزات به کار رفته در ساختمان

نوع استفاده و کاربری بنا

نوع مالکیت

محل واقع شدن ملک